Öz
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Ankara’nın Yenimahalle ilçesinde yaşayan yaşlı bireylerde sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarının, yaşam kalitesi üzerine etkilerinin belirlenmesidir.
Yöntem: Araştırmada, Mart-Mayıs 2016 tarihleri arasında Ankara’da Yenimahalle ilçesinde yaşayan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 65 yaş ve üzeri 382 kişiye anket uygulanmıştır. Anket formu yaşlı bireylerin sosyo-demografik özelliklerini ve sağlık durumlarını belirlemeye yönelik sorular ile Sağlıklı Yaşam Tarzı Bileşik Ölçeği ve Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Yaşlı Modülünden (WHOQOLAGE) oluşmaktadır. Araştırma verileri Ki-Kare Testi, Bağımsız İki Örneklem T Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi ve İkili Lojistik Regresyon Analizi ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Araştırmaya katılan 382 yaşlının %53,7’si kadın olup, yaş ortalaması 69,80±4,55 yıldır; %36,9’unun eğitim düzeyi lise altıdır. Katılımcıların %27’si “Sağlıklı Yaşam Tarzı Bileşik Ölçeği” ne göre sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarına sahiptir. Katılımcılar sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarına ilişkin en çok %87,7 ile aşırı alkol tüketmeme ve %70,2 ile günde en az 7 saat uyuma göstergelerinde ideal davranışlara sahiptir. Araştırmaya katılan yaşlı bireyler arasında; kadınların, evli olanların, üniversite mezunlarının, ekonomik durumu iyi olanların ve sağlığını iyi olarak değerlendirenlerin daha fazla sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarına sahip olduğu belirlenmiştir (p<0,05). Çalışmada aylık gelirin düşük olması (OR=2,308), daha önce herhangi bir işte çalışmama (OR=1,579), sağlığını kötü (OR=1,188) ya da orta (OR=1,103) olarak değerlendirme, ekonomik nedenlerle sağlık hizmetine başvurmama (OR=4,500), yetersiz meyve sebze tüketimi (OR=4,652) ve düzenli egzersiz yapmama (OR=1,894) düşük yaşam kalitesi için önemli risk faktörleri olarak belirlenmiştir (p<0,05).
Sonuç: Çalışmada yaşlı bireylerin sağlıklı yaşam tarzı alışkanlıklarının, özellikle meyve-sebze tüketimi ve düzenli egzersiz yapmanın yaşam kaliteleri için önemli bir belirleyici olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Yaşlılık, sağlıklı yaşam tarzı, yaşam kalitesi
Telif hakkı ve lisans
Telif Hakkı © 2016 Yazar(lar). Açık erişimli bu makale, orijinal çalışmaya uygun şekilde atıfta bulunulması koşuluyla, herhangi bir ortamda veya formatta sınırsız kullanım, dağıtım ve çoğaltmaya izin veren Creative Commons Attribution License (CC BY) altında dağıtılmıştır.