Öz
Amaç: Bu çalışmada, kişilerin kolorektal kanserin (KRK) risk faktörleri, semptomları ve erken tanı yöntemleri hakkında bilgi, tutum ve davranışlarını değerlendirerek farkındalık düzeyini saptamak amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmamız, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Polikliniğine Ocak 2019-Şubat 2019 tarihleri arasında başvuran çalışmaya dâhil olma kriterlerini karşılayan 300 kişiden oluşan hastalar ile yüz yüze anket görüşmesi ile yapıldı. İstatistiksel olarak elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) programı kullanılarak analiz edildi.
Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 51,8±8,66 yıl olup, yaş aralığı 40 ile 70 arasında değişiyordu. Katılımcıların %68,3’ü (205) kadındı. Hastaların öğrenim durumları incelendiğinde, en yüksek oran %33 (99) ile ilköğretim mezunu ardından %28,7 (86) ile üniversite mezunlarından oluşmaktadır. KRK tarama testleri ile ilgili duyumu olanların %66,3’ü (124) sağlık çalışanlarından, %25,7’si (48) akraba ve arkadaşlarından duyduğunu belirtmiştir. Katılımcıların %62,3’ü (187) KRK tarama testlerini duymuştur. Yüzde 96,7’si (290) KRK tarama testlerini gerekli bulurken, katılımcıların %85’i (255) KRK tarama testinin amacının hastalığı erken dönemde yakalamak olduğunu düşünüyordu. Katılımcıların yalnızca %29’u (87) kolorektal kanser tarama testleri hakkında doktor tarafından bilgilendirilmiştir. Katılımcıların yalnızca %25’i (75) KRK tarama testlerinin neler olduğunu tam olarak doğru bilmiştir. Elli yaş ve üzeri bireylerin %39,7’si (60) tarama testi yaptırmıştı. Katılımcılar KRK’nın belirtisini daha sıklıkla dışkılama alışkanlığında değişiklik olarak görmekteyken, en çok bilinen risk faktörü ise ailede KRK öyküsü olmasıdır.
Sonuç: Çalışmamızdaki bireylerin KRK ile ilgili bilgi yetersizliğinin bulunduğunu, 50 yaşın üzerinde önerilen tarama testi yapılma oranının düşük olduğu saptanmıştır. Bu nedenle koruyucu hekimlik anlamında büyük öneme sahip olan aile hekimlerinin hastalarını tarama testleri konusunda daha çok bilgilendirmeleri ve yönlendirmeleri gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Erişkin, Kolorektal kanser, Risk Faktörleri, Erken tanı
Telif hakkı ve lisans
Telif Hakkı © 2021 Yazar(lar). Açık erişimli bu makale, orijinal çalışmaya uygun şekilde atıfta bulunulması koşuluyla, herhangi bir ortamda veya formatta sınırsız kullanım, dağıtım ve çoğaltmaya izin veren Creative Commons Attribution License (CC BY) altında dağıtılmıştır.
