Öz

Ölüm istatistikleri, ülkelerin sağlık hizmetlerinin niteliğinin saptanması, gelecekte verilecek sağlıkla ilgili hizmetlerinin planlanabilmesi, sağlık hizmetlerinin kalitesinin değerlendirilerek yeniden düzenlenmesinde en önemli göstergelerden birisidir. Ölüm ile ilgili verilerin tam, anlaşılır ve doğru olması; ölüm nedenlerini bilmek, bulaşıcı hastalıkların takibini sağlamak, sağlık politikaları oluşturmak, ölümlerin nedenlerini belirlemek vb. açısından çok önemlidir. Aynı zamanda koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerinin sürdürebilirliği açısından da hayati önem taşımaktadır.

Farklı kurumların ölümleri sistemlerine kayıtlarının farklı ve ayrı olarak girmesi bilgilerin tutarsızlığına ve eksikliğine neden olmuştur. Bu farklılıklar nedeniyle ölümlerle alakalı bilgilerin çabuk, sağlıklı ve tam toparlanabilmesi için farklı kurumların sistemlerinin birbiri ile kolayca çalışabildiği, entegrasyonun kolay olduğu, hızlı ve dinamik olan tek bir sistem gereksinimi ortaya çıkmıştır. Bu gereksinime yönelik olarak ölümler ile ilgili bilgilerin kaydedilmesi için Türkiye İstatistik Kurumu ve Sağlık Bakanlığı tarafından elektronik kayıt sistemi oluşturulmuştur. Bu sisteme “Ölüm Bildirim Sitemi” denilmiştir ve 2013 yılı itibariyle kullanıma açılmıştır.

Ölüm belgeleme işlemleri; belediye hekimleri, entegre ilçe devlet hastanesi (E2, E3)/ilçe sağlık müdürlüğü/toplum sağlığı merkezi hekimleri ve aile hekimlerinin dahil edildiği aylık nöbet listesi ile il sağlık müdürlüğü tarafından yürütülür. Ölüm belgesinde; ölüm nedenlerinin süresi, ölüm tarihi, ölüm yeri, anne ölümü, bebek ölümü, otopsi bilgileri, ölümün şekli gibi bilgilerin yazılması gereklidir.

Anahtar Kelimeler: Ölüm, Ölüm belgesi, Ölüm bildirim sistemi

Telif hakkı ve lisans

Telif Hakkı © 2024 Yazar(lar). Açık erişimli bu makale, orijinal çalışmaya uygun şekilde atıfta bulunulması koşuluyla, herhangi bir ortamda veya formatta sınırsız kullanım, dağıtım ve çoğaltmaya izin veren Creative Commons Attribution License (CC BY) altında dağıtılmıştır.

Nasıl atıf yapılır

1.
Oruç MA, Uzan MM. Ölüm Bildirim Sistemi ile İzlenecek Yollar. Turk J Fam Pract. 2024;28(4):155-161. https://doi.org/10.54308/tahd.2024.71363

Referanslar

  1. Şahinöz T, Şahinöz S, Eker HH. 2000-2009 yılları arasında Gümüşhane ilinde gerçekleşen ölümlerin epidemiyolojik yönden incelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012;1(1):19-28.
  2. Kubilay E. Ölüm Nedenlerinin Belgelenmesi El Kitabı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK); 2016.
  3. Tözün M, Ünsal A, Arberk K. Eskişehir’de 2009 yılı ölüm nedenlerinin incelenmesi. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi. 2014;16(1):1-3.
  4. Osman E, Çetin SR. Bursa ili Nilüfer ilçesinde 2003 yılında meydana gelen ölümlerin incelenmesi. TAF Medicine Bulletin. 2006;5(4):254-66.
  5. 1597 Sayılı Umumi Hıfzıssıhha Kanunu, 211-226. Maddeler. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.3.1593.pdf adresinden 18/10/2024 tarihinde erişilmiştir.
  6. Yavuz-Emik K, Önal AE. The epidemiological study of death in Turkey between 2009-2016 and the importance of the death statement system. J Ist Faculty Med. 2019;82(3):149-55.
  7. T.C. Sağlık Bakanlığı. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Başkanlığı ÖBS Genelgesi. https://www.saglik.gov.tr/TR,11167/olum-bildirim-sistemiobs-genelgesi.html adresinden 17/10/2024 tarihinde erişilmiştir.
  8. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Ölüm nedeni istatistikleri, 2018. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-Nedeni-Istatistikleri-2018-30626 adresinden 17/10/2024 tarihinde erişilmiştir.
  9. Sümbüloğlu V, Gören A, Sümbüloğlu K. Ölüm raporu yazım kılavuzu. T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü, Sağlık Enformasyon Sistemleri Eğitim Dizisi No: 3. Değiştirilmiş 2. Baskı. Ankara; 1995:1-4.
  10. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). 2008 Ölüm istatistikleri il ve ilçe merkezleri. TÜİK; 2009.
  11. Tezcan SG. Temel epidemiyoloji. Ankara: Hipokrat Kitapevi; 2017.
  12. Türkyılmaz M, Baran Deniz E, Dündar S, ve ark. Türkiye Kanser İstatistikleri 2016. Ankara: Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü; 2019.
  13. T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. 2021/7 E-96867468-773.99 sayılı ÖBS genelgesi. https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/Mevzuat/Genelgeler/2021-7_Olum_Bildirim_Sistemi_Genelgesi.pdf adresinden 17/10/2024 tarihinde erişilmiştir.